Inne koszty ogólne

W przekroju ekonomicznym koszty działalności pomocniczej dzielimy na podstawowe i ogólne. Podział ten jest podobny do podziału kosztów w przedsiębiorstwie przemysłowym. Uzupełnieniem tego podziału jest analityczna specyfikacja kosztów złożona z pozycji, które mają duży udział w koszcie całkowitym danego zakresu działalności pomocniczej.

W niektórych branżach innej produkcji pomocniczej prócz wyszczególnionych pozycji kosztów podstawowych stosuje się pozycje: „Paliwo i energia” (np. w produkcji betonów i elementów). „Półfabrykaty obce” (np. w wytwórniach prefabrykatów wielkowymiarowych), „Koszty sezonu martwego” (np. w zakładach wapienniczo-gipsowych). Trzy analityczne układy kosztów przedstawione w zestawieniu na s. 468 odznaczają się tym, że:

– 1. Wyodrębnione są w nich grupy kosztów podstawowych i ogólnych, z tym że w każdym z układów skład tych grup, a zwłaszcza grup kosztów podstawowych jest odmienny.

– 2. Złożone są z podobnych analitycznych pozycji kosztów ogólnych, które obejmują:

— płace i narzuty na płace personelu zatrudnionego w danej jednostce organizacyjnej, prócz płac zaliczonych do kosztów podstawowych, tj. przypadających na rzecz obsługi sprzętu (np. maszynistów, operatorów, motorowych), obsługi transportu (kierowców i ich pomocników) oraz robotników zatrudnionych bezpośrednio w jednostkach organizacyjnych innej produkcji pomocniczej

— koszty nieprodukcyjne złożone przede wszystkim z kosztów większych przestojów jednostek sprzętu, transportu lub całych komórek organizacyjnych działalności pomocniczej

— inne koszty ogólne, do których zalicza się wszelkie pozostałe koszty utrzymania danej jednostki organizacyjnej (np. koszty biurowe, administracyjne, gospodarcze) oraz udział w kosztach zarządu przedsiębiorstwa jako całości (czyli tzw. narzut kosztów zarządu).

Narzut kosztów zarządu na eksploatację sprzętu, transportu i inną produkcję pomocniczą jest określany w planach i w rachunkowości na podstawie z góry ustalonego procentowego udziału danego zakresu działalności pomocniczej w sumie kosztów zarządu. Stopa tego narzutu jest stała co najmniej w ciągu jednego roku.

Koszty ogólne bazy sprzętu i koszty ogólne bazy transportu uzupełnione narzutem kosztów zarządu rozlicza się na grupy sprzętu (lub grupy taboru transportowego), a następnie na jednostki kalkulacyjne, czyli świadczenia sprzętu (transportu). Rozliczenie to następuje według klucza, którym może być np. suma kosztów podstawowych grupy jednorodnych obiektów sprzętu lub taboru.